(Book review: Talking to Strangers - Malcolm Gladwell)
Tôi đọc cuốn sách này với tất cả sự háo hức có thể vì 2 điều: 1. Đó là Malcolm Gladwell. Và 2. Cuốn sách về Cách đối phó với người lạ, Cách đọc vị học, cách hiểu họ. Nhưng đó chỉ là giả định ban đầu của tôi mà thôi.
Về điểm 1, vâng, đó là phong cách viết chuẩn kiểu Gladwell - mà tôi cho là phong cách viết hay nhất. Cách ông ấy kể một câu chuyện có thể khiến bất kỳ câu chuyện nào trở nên hấp dẫn: từ tốc độ, chi tiết, và cách tiếp cận kiểu 'hãy từ từ, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu ra vấn đề”. Vì vậy, việc hoàn thành cuốn sách trong 1 tuần chẳng khó khăn gì.
Về điểm 2, không, cuốn sách không nói về Cách đối phó với người lạ. Thay vào đó, Gladwell cố gắng giải 2 câu đố: "Tại sao chúng ta không thể đọc vị được lời nói dối của người khác?" Và “Tại sao chúng ta càng cố gặp trực tiếp để hiểu người lạ thì càng hiểu sai? ". Cả hai câu hỏi có thể được trả lời một cách thoả đáng trong các chương 1 đến 6, mặc dù có đến 12 chương trong cuốn sách. Tôi cho rằng những chương còn lại chỉ là những trường hợp để hiểu thêm, mà đáng tiếc không hẳn là những case study tốt nhất.
Tóm lại, Gladwell nhận thấy rằng: 1. Lý thuyết "mặc định sự thật” (Default to truth) có thể giải thích được tại sao chúng ta không thể phát hiện ra lời nói dối. Chúng ta phải thu thập ĐỦ những nghi ngờ để nói rằng 1 người nói dối. Bao nhiêu là ĐỦ, tuy nhiên, không được thảo luận kỹ sau đó. 2. Không có gì đáng ngạc nhiên khi chúng ta thiên vị, chúng ta không thể đọc được cảm xúc của mọi người tốt như chúng ta nghĩ. Biểu cảm khuôn mặt và các hành động khác nhau có thể gây ra nhầm lẫn nếu chúng ta đánh giá từ các tiêu chuẩn. Bất kỳ sự không phù hợp nào (mismatch) với các tiêu chuẩn có thể tạo ra phán đoán sai. Yếu tố văn hóa, định kiến và những ẩn số khác đáng tiếc không được thảo luận. Mà điều này lại khá quan trọng đối với việc xác định tiêu chuẩn đánh giá.
Vậy Gladwell gợi ý gì? Trong cuộc phỏng vấn và trong cuốn sách, ông ta không đưa ra một gợi ý hoặc kế hoạch cụ thể nào về cách đối phó hoặc đọc vị người lạ. Thay vào đó, tôi có thể nói thông điệp là: “Đó là cách con người và xã hội của chúng ta vận hành. Và chính xác do chúng ta không thể đọc vị người khác chính xác một cách rất tự nhiên này, xã hội của chúng ta mới có thể hoạt động bình thường và phát triển. Vì vậy, … chẳng nên có kế hoạch gì. Đừng cố gắng đọc vị ai cả.
Nói một cách công bằng, tôi thấy cuốn sách này rất hấp dẫn bởi vì sự lựa chọn của các case study về gián điệp và Hitler trong vài chương đầu tiên. Phân tích của Gladwell trong các chương đầu tiên rất đáng đọc. Nhưng cuốn sách đã để lại cho tôi rất nhiều câu hỏi hơn là câu trả lời và tôi có phần không hài lòng với thông điệp cuối cùng của ông.
BOOK AND TEA:
Sách hay là nhờ có trà nữa. Thưởng thức hoa trà Chine (The du Dragon) của Mariage Freres - Những nụ trà dịu dàng của trà rồng được liên kết tinh tế với bông hoa trà tuyệt đẹp, ở giữa là 1 trái tim đỏ. Hương thơm của hoa nhài quý giá nhất, nước trà màu xanh ngọc trong suốt như thần thoại, xứng danh nằm trong bộ sưu tập '' Thư pháp của trà ‘’ của Hãng trà cao cấp Mariage Freres lâu đời nhất nước Pháp.
Comments