(Book review: How to be Right - James O'Brien)
Đây quả thực là 1 cuốn sách đầy thú vị và tôi đã đọc nhanh như thể đang ngồi trò chuyện trong 1 radio talk show với chủ xị James O’brien vậy. Ngoài ra, đây là một cuốn sách hiếm hoi nhìn thẳng, nói thẳng 1 cách đầy táo bạo về các vấn đề chính trị lộn xộn hiện nay mà Vương quốc Anh đang phải đối mặt (và cả trên các quốc gia khác).
Điều tôi rất thích ở cuốn sách này là tập hợp các cuộc trò chuyện được ghi lại qua điện thoại giữa James (phát thanh viên) và người gọi về các vấn đề khác nhau (từ Islamophobia, Brexit, LGBT, thuế và Trump). Trong lòng tôi thấy thoả mãn cao độ khi được nghe cuộc nói chuyện thẳng thắn bởi James cố gắng gỡ rối cho những cái đầu lộn xộn của nhiều thường dân dai dẳng theo đuổi 1 suy nghĩ sai lệch, thiếu minh chứng. Nói thật, trong đầu chúng ta, nhiều lần, chúng ta cũng muốn nói những điều tương tự với nhiều người 1 cách thẳng thắn nhưng rồi lại thôi, vì chúng ta không có sự táo bạo, hoặc câu hỏi đúng, hoặc thái độ rắn hay đơn giản vì chúng ta mất thời gian nhiều lời . Nhưng James chắc hẳn vừa có niềm vui ấy, vừa buồn khi phải đối mặt với nhiều thường dân có quan niệm và hiểu sai và từ đó đánh giá sai và giải thích sai nhiều điều trong cuộc sống, để rồi cuối cùng tạo ra bất ổn xã hội như bây giờ. Tôi cũng thích vô cùng cách sử dụng ngôn ngữ rất điêu luyện đầy sáng tạo của tác giả. Đôi khi lời văn của anh ta 'nghe' như một tràng than oán hay xúc xổ vậy.
Phần tôi yêu thích là: Chương 2 về Brexit ("Tôi vẫn không biết họ nghĩ họ đã thắng gì”). Thử nghĩ về cách 1 ông Jack nào đó chia sẻ lý do ông ta muốn nước Anh rời khỏi Liên Mình Châu Âu. Ông ta có 1 lý do rất chắc chắn cho lá phiếu của mình nhưng thực chất, chỉ với câu hỏi: “Tại sao ông không muốn nhìn thấy những người da màu làm việc phục vụ quầy tràn lan và việc đó thì liên quan gì tới Brexit…?” thì ta hiểu ra rằng những người muốn nước Anh ròi đi thực sự chẳng hiểu họ muốn cái gì và Brexit chỉ là 1 cái chỗ để trút cơn giận với sự thay đổi tất yếu của xã hội toàn cầu hoá mà thôi.
Trong khi đọc cuốn sách này, tôi đã phải tha thứ cho sự không hài lòng của tôi về tính thuyết phục trong tranh luận. Cuốn sách gồm 8 chương, mỗi chương về một vấn đề hiện tại khác nhau nhưng bằng cách nào đó tất cả đều liên quan đến nhau. Mỗi chương đưa ra một lập luận mà tác giả sử dụng để cho thấy người gọi (hoặc hai) có thể sai đến mức nào. Tác giả bao gồm một số sự kiện và số liệu có liên quan (từ kiến thức phổ biến và công cụ tìm kiếm nhanh), cũng như lý do cho phản ứng mạnh mẽ của mình đối với từng vấn đề. Anh ta nói đúng, theo tôi. Nhưng lập luận của anh ta chắc chắn không đủ khách quan và không đạt tới đỉnh cao thuyết phục trong nhiều phần. Nhưng tôi chấp nhận nó, bởi vì tôi nghĩ rằng đó không phải là lý do của anh ta khi viết cuốn sách này. Anh ta thậm chí không cố viết cuốn sách một cách thuyết phục và khoa học nhất nhưng anh ta muốn chúng ta, những người bình thường, suy nghĩ kỹ hơn, sâu hơn.
Tôi đánh giá cao cách tiếp cận của anh ta - một cách tiếp cận rất Socrates đối với kiến thức và cuộc sống. Đặt nhiều câu hỏi để biết chính mình, biết tại sao bạn nghĩ như vậy, tại sao bạn lại tin như vậy. Suy nghĩ sâu hơn thực sự quan trọng trong thế giới đã và đang lệch hướng.